Theo Ban Chỉ đạo phòng, chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Hà Nội (BCĐ 389 Hà Nội), trong năm 2016, các lực lượng chức năng Hà Nội đã phát hiện, bắt giữ, xử lý gần 24.000 vụ vi phạm, khởi tố 205 vụ đối với 222 đối tượng. Tổng thu nộp ngân sách gần 3.900 tỷ đồng. Điển hình, cuối tháng 11, Đội Quản lý thị trường số 12 (Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội) đã kiểm tra địa điểm kinh doanh thuốc lá điếu tại tổ 6 Lê Đức Thọ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, phát hiện hơn 6.110 bao thuốc lá ngoại không rõ nguồn gốc, trị giá 200 triệu đồng. Vụ việc đã được chuyển sang cơ quan công an để khởi tố.
Trước đó, cũng trong tháng 11, Công an TP. Hà Nội đã bóc gỡ đường dây vận chuyển buôn bán ngà voi, qua đó bắt giữ 50 kg ngà voi nhập lậu...
Sự phối hợp còn lỏng lẻo
Mặc dù đã đạt được kết quả đáng ghi nhận, song công tác đấu tranh chống buôn lậu phải đối mặt với nhiều khó khăn do hệ thống văn bản, chính sách pháp luật chưa đồng bộ, còn chồng chéo. Thực tế cho thấy, trước ngày 1/1/2017, lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ buôn lậu pháo, song chỉ có thể xử lý theo hình thức xử phạt hành chính, vì vậy không đủ sức răn đe các đối tượng buôn lậu.
Ông Đinh Văn Toản, Phó Giám đốc Công an TP. Hà Nội cho biết thêm, hiện hàng lậu ở các tỉnh biên giới phía Bắc thường được tập kết ở các tỉnh lân cận Hà Nội sau đó xé lẻ để đưa về thị trường Hà Nội và các tỉnh, thành phố phía Bắc. Vì vậy, để có thể đấu tranh chống buôn lậu, rất cần sự phối hợp giữa các lực lượng chức năng Hà Nội, cũng như giữa Hà Nội với các tỉnh lân cận cần chặt chẽ hơn, tạo sức mạnh tổng hợp trong đấu tranh, ngăn chặn sản xuất, vận chuyển, kinh doanh hàng lậu, hàng giả và hàng không bảo đảm an toàn thực phẩm.
“Đó cũng là lý do Hà Nội trở thành điểm trung chuyển hàng lậu lớn nhất khu vực miền Bắc. Hà Nội đang tồn tại một số tụ điểm tàng trữ hàng lậu với số lượng lớn như chợ Đồng Xuân, Ninh Hiệp... mà chưa xử lý, giải toả được”, ông Đinh Văn Toản phân tích.
Bên cạnh đó, công tác nhận định, dự báo, đánh giá tình hình thị trường, trao đổi thông tin giữa các đơn vị đôi lúc chưa có sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt và kịp thời. Đại diện Sở Y tế cho biết, vấn đề an toàn thực phẩm đang là vấn đề được người dân và các lực lượng chức năng quan tâm thế nhưng việc phối hợp giữa các lực lượng chức năng còn lỏng lẻo dẫn đến thực phẩm “bẩn” vẫn xuất hiện trên thị trường.
Theo quy định hiện hành, Bộ NN&PTNT quản lý giai đoạn xuyên suốt từ sản xuất đến nơi tiêu thụ đối với thực phẩm tươi sống sản xuất trong nước và thực phẩm tươi sống nhập khẩu. Các thực phẩm khác thì chỉ quản lý ở khâu sản xuất thực phẩm ban đầu và sơ chế thực phẩm. Bộ Y tế quản lý thực phẩm nhập khẩu nhưng trừ thực phẩm tươi sống (do Bộ NN&PTNT đã quản lý), cơ sở chế biến thực phẩm, kinh doanh thực phẩm. Bàn về sự chồng chéo trong quản lý an toàn thực phẩm, người ta thường lấy ví dụ về việc 3 ngành: Y tế, Công Thương, NN&PTNT cùng quản lý một chiếc bánh Trung thu. Vỏ bánh là tinh bột do ngành Công Thương quản lý; nhân bánh là thịt, trứng do ngành Nông nghiệp kiểm soát, còn ngành Y tế thì quản lý phụ gia phẩm màu tạo cho cái bánh Trung thu ngon, đẹp, bắt mắt người tiêu dùng.
Cần xây dựng quy chế phối hợp
Theo ông Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, Trưởng BCĐ 389 Thành phố Hà Nội, để làm tốt công tác đấu tranh, chống buôn lậu trên địa bàn Hà Nội trong thời gian tới, đặc biệt trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Đinh Dậu năm 2017, các lực lượng chức năng cần kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm để có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn; tập trung kiểm tra các mặt hàng phục vụ nhu cầu người dân trong dịp Tết như rượu, bia, thuốc lá, pháo nổ, đồ may mặc, da giày, điện tử, điện lạnh, thực phẩm...
“Kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm tại các địa bàn trọng điểm như các chợ Đồng Xuân, Ninh Hiệp, Hà Vĩ... các ga Hà Nội, Gia Lâm, sân bay quốc tế Nội Bài... Thực hiện kiểm tra, kiểm soát thị trường gắn liền với mục tiêu ổn định, lành mạnh thị trường, không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh hợp pháp của các doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh làm ăn chân chính”, Phó Chủ tịch Lê Hồng Sơn nhấn mạnh.
Cùng với đó, Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng quy chế phối hợp trong việc kiểm tra, kiểm soát về vệ sinh an toàn thực phẩm trong năm 2017, trước mắt là dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán. Tăng cường phối hợp giữa các lực lượng chức năng BCĐ 389 Hà Nội và giữa Hà Nội với các tỉnh, thành phố cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2017.
Để khắc phục những khó khăn, nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh chống buôn lậu trong thời gian tới, các lực lượng chức năng BCĐ 389 Hà Nội kiến nghị, Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, Luật Thanh tra về các cơ quan được giao thực hiện thanh tra chuyên ngành; kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét hướng dẫn quy định về giao quyền áp dụng biên pháp ngăn chặn hành chính và hướng dẫn cụ thể thẩm quyền tịch thu hàng hóa đối với tổ chức vi phạm.
Đồng thời, đề nghị UBND Thành phố trích lại 100% tiền xử phạt vi phạm hành chính đối với các vụ việc về an toàn thực phẩm cho lực lượng chức năng để chi phí mua tin, mua sắm trang thiết bị. BCĐ 389 Quốc gia, Văn phòng BCĐ 389 Quốc gia chỉ đạo các lực lượng chức năng trên địa bàn các tỉnh, thành phố, đặc biệt là các địa phương có cửa khẩu phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn Hà Nội để ngăn chặn vận chuyển hàng lậu ngay từ các cửa khẩu, trước khi về Hà Nội.
Theo Diệu Anh/ Cổng Thông tin điện tử Chính phủ